Euthanasie

 

Gelukkig ben ik in 2009 toch aangenomen als technisch thuiszorg verpleegkundige. Achteraf hoorde ik dat het team twijfels had vanwege mijn standpunt over euthanasie. Ik zou daarvoor immers een infuusnaaldje moeten prikken, in opdracht van de arts. Uiteindelijk zei de toenmalige teammanager: maar daar kunnen we hem niet om weigeren! En zo is het gekomen.

 

 

Ik wilde geen euthanasienaalden prikken vanwege gewetensbezwaren. Overigens zorgde ik er dan wel voor dat de arts verder kon, bijvoorbeeld door het bestellen van de benodigde materialen en door te zorgen voor een vervangende collega. Mijn gewetensbezwaar kwam neer op dat ik geloofde dat artsen niet actief het leven van hun patiënt mogen beëindigen, vanwege het gebod ‘Gij zult niet doden’.

 

Een heel aantal jaren geleden stond ik samen met een huisarts bij het bed van een client, voor wie ik de palliatieve sedatie zou opstarten. Toen gaf de huisarts ter plekke aan toch te willen kiezen voor euthanasie. Dat leek hem op dat moment gepaster en daar was alles al voor geregeld. 

 

Gewetenspaniek 
Het kwam onverwacht voor mij, dat scenario had ik nog niet meegemaakt. Even had ik last van gewetenspaniek. Het was druk in de kamer en ik heb gevraagd of ik de huisarts even onder vier ogen kon spreken, in de achtertuin in dit geval. Hij heeft uiteindelijk zelf de euthanasienaald geprikt.

Van collega’s die deze handeling wel doen, hoor ik dat het eigenlijk altijd bijzonder en heftig is. Het hakt er behoorlijk in.

Als ik mensen soms iets vertel over mijn werk en ook palliatieve sedatie dan ter sprake komt, stellen ze soms de vraag of dat niet hetzelfde is als euthanasie. Nee, dat is niet hetzelfde, leg ik dan uit. Het grootste verschil is het directe doel: bij euthanasie is dat het beëindigen van een leven en bij palliatieve sedatie het bestrijden van moeilijk te bestrijden klachten door het bewustzijn te verlagen. 

 

Om euthanasie te mogen krijgen, moet voldaan worden aan strenge zorgvuldigheidseisen. Ook palliatieve sedatie heeft voorwaarden, zoals de bepaling dat de levensverwachting maximaal twee weken mag zijn. Je zou het kunnen vertalen als: er moet sprake zijn van een stervensfase. Het niet eten en drinken, als logisch gevolg van een verlaagd bewustzijn, is niet opeens de belangrijkste veroorzaker van het sterven.

 

Al die jaren heb ik dus geen euthanasienaalden geprikt en dat is altijd goed opgepakt door mijn collega’s. Dat is heel mooi, een prachtig voorbeeld van solidariteit waar ik heel blij mee ben. 

 

Johannes Gerkema is technische thuiszorg verpleegkundige en blogt voor CGMV over zijn ervaringen in de zorg.

 

• Heb jij in je werk ook wel eens te maken met dilemma’s die voor gewetenspaniek zorgen? Weet dan dat je op die momenten altijd contact met ons kunt opnemen voor advies.